Tomasz Sętowski. Surrealista nie z tej ziemi

Tomasz „Sęti” Sętowski urodził się 14 czerwca 1961 roku w Częstochowie. Już w wieku 3 lat artysta zaczął malować pierwsze obrazy, jednak nie od razu pragnął zostać malarzem. Studia z zakresu pedagogiki w częstochowskiej Szkole Pedagogicznej dają Sętowskiemu teoretyczne przygotowanie do przyszłego zawodu. Inspiruje go symbolizm, przyznaje, że to właśnie ten nurt sztuki go ukształtował.

Godzinami podziwia dzieła Marcina Bolldorta, Gustawa Klimta, Hieronima Boscha i Maxa Ernsta, jednak Sęti różnych malarskich technik uczy się sam. Debiut w latach 80. na kilku wystawach nie przynosi artyście popularności. Na samodzielną wystawę przyjdzie mu jeszcze poczekać.

W 1994 roku Sętowski pokazuje szereg prac w galerii BWA w Częstochowie. Ekspozycja okazuje się gigantycznym sukcesem, dlatego Tomasz coraz częściej jest bywalcem nawet objazdowych wystaw, tj. „Surrealiści polscy”. Właśnie ta ekspozycja stanowi przepustkę do sławy Sętiego. Rok później malarz wyjeżdża do Ameryki, wiele z jego płócien pokazano obok surrealistycznych obrazów Salvadora Dalego, Micheala Parkesa. Już to stanowi dla artysty spore wyróżnienie. Podróż do Stanów Zjednoczonych ma jeszcze jeden cel.

Sętowski nawiązuje współpracę m.in. z galerią Stricoff Fine Art Ltd, a w 2005 roku także z CMF Gallery, promującą artystów tworzących w nurcie surrealizmu i realizmu magicznego. Sukcesy zarówno w kraju jak i za granicą sprawiają, że Tomasz założył w rodzinnym mieście „Muzeum Wyobraźni”. Oprócz obrazów w „Lunaparku sztuki”, jak malarz nazywa galerię, zwiedzający oglądają ciekawe przedmioty związane z życiem i twórczością Sętowskiego.

Tomasz Sętowski jest jednym z najbardziej wszechstronnych artystów. Tworzy płótna, rzeźby, grafiki, korzystając z techniki akwaforty i miękkiego werniksu, prace na papierze, murale. Uwielbia olej, nie rozstaje się z akrylem. Większość pomysłów podsuwa Sętiemu wyobraźnia.

Świat wykreowany przez malarza to połączenie w połowie istot ludzkich i fantastycznych, przenikających się kolorów, skomplikowanych budynków. Jednym ze znaków rozpoznawczych artysty są jego autoportrety: „Wszystko zaczęło się od Malczewskiego. Kiedy zobaczyłem na ilu obrazach on występuje, pomyślałem sobie, czemu nie – też się trochę poumieszczam! (…) Oczywiście zawsze zamieszczam swoją podobiznę w jakiejś określonej fabule, nie maluję klasycznych autoportretów; to mogłoby być źle odebrane”. Przyznaje, że niektórych obrazów nie zamierza sprzedawać, jest z nimi mocno zżyty.

Marian Panek, autor monografii artysty: „Tomasz Sętowski jest artystą malarzem, który w szczególny sposób łączy tradycje malarstwa fantastycznego z bardzo współczesną kreacją, bliską – w swym zasadniczym sensie – cyfrowo realizowanej, wirtualnej rzeczywistości. Realność rzeczy i ludzi, którą wyobraża w obrazach, staje się w licznych jego pracach ciągiem zdarzeń jakby niekończącej się podróży – zbudowanej z wielości światów, zbliżonych do siebie sztuką swojego malarstwa”.

Malarz nie ogranicza się także do tworzenia szeroko pojętej sztuki. W latach 2000 i 2003 Tomasz Sętowski wydał dwie książki poświęcone swojej twórczości: „Teatr Magiczny” oraz „Muzeum Wyobraźni”. W jednej z nich wyznał: „W moim malarstwie jest zarówno fantazja, jak i pewne odniesienia do malarstwa klasycznego, i tu jest ta dwoistość. Wycieczki w krainę fantazji są dla mnie poszukiwaniem skarbów, którymi chciałbym się podzielić. Na pozór normalny świat miesza się z metafizyką, zwykła codzienność przeobraża się w opowieść, przesuwając granice wyobraźni każdego widza”. Dodał, że wyimaginowane światy są dla niego ucieczką od codzienności:

”Bo malarstwo jest dla mnie ucieczką od rzeczywistości. Moim celem jest, żeby obraz niósł ze sobą jak najwięcej poziomów odbioru. Dbam o formę, kompozycję, ale też każdy obraz jest wielowątkową opowieścią, często zawiera jakieś przesłanie i kryje wiele sekretów, tajemnic”.

Niektóre z prac Sętiego ukazały się jako reprodukcje, np. zdobiły okładkę płyty zespołu Hipgnosis i miesięcznika „Fantastyka”. Jedna z kompozycji Sętowskiego pojawiła się okładce „Statku” Waldemara Łysiaka.

Różnorodność stylu przyniosła Sętowskiemu uznanie także w Arabii Saudyjskiej. W 2006 roku grafik i malarz zrealizował projekty w Burj Al Arab, Abu Dhabi Cultural Foundation i Emirat Towers. Artysta regularnie odwiedza targi sztuki, m.in. w Genewie, Szwecji, Belgii, Holandii, Nowym Jorku, nie zaniedbuje wystaw w Polsce (galeria Katarzyny Napiórkowskiej, Anny Kareńskiej w Poznaniu) i na świecie (np. nowojorska IntelArt). Dotychczas odbyło się około 60 indywidualnych wystaw Sętowskiego.

Za swoje zasługi w dziedzinie sztuki Tomasz Sętowski otrzymał wiele nagród, w tym brązowy medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, odznaczenie od prezydenta Częstochowy. Artysta nie zaniedbuje też współpracy z częstochowskimi szkołami czy przedszkolami.

Tylko w 2019 roku odbyły się cykliczne warsztaty w ramach zajęć plastycznych w Przedszkolu Olka Klepacza. Inicjatorzy akcji podkreślają, że dzięki spotkaniom dzieci budują swoją moralność i dowiadują się o szeroko pojętej sztuce. W ramach zajęć artyści wspólnie namalowali „Salonowe Akwarium Dziecięcej Naiwności”, a obraz trafił na aukcję charytatywną.

Tomasz Sętowski jest nazywany przez swoich wielbicieli nietuzinkowym artystą, którego cechą charakterystyczną są bajkowe, jasne kompozycje z fantastycznymi postaciami. W końcu, jak mawiają niektórzy, jest surrealistą nie z tej ziemi. I z tej roli malarz jest niezwykle dumny.