Bryłowatość, mocne, nasycone barwy i sztuka oparta na geometrycznych figurach. Kubizm, styl, o którym czasem mówi się, że jest drugą po renesansie rewolucją w sztuce, pojawił się na początku ubiegłego stulecia. Chociaż artyści zrywają z klasycznym malarstwem, nadal tworzą portrety, martwe natury i akty. Na czym polega kubizm? Jacy są najważniejsi przedstawiciele tego kierunku?
Krótka historia kubizmu
Po raz pierwszy o nowej, zaskakującej stylistyce usłyszano w 1907 roku. W jednej z paryskich galerii widownia wygląda na nieco zdezorientowaną. Na ścianie pysznią się przed nimi „Panny z Avinionu”, dzieło, o którym jeden z krytyków powie później, że stanowi „punkt wyjścia z kubizmu”. Pablo Picasso, twórca złożonej z sześcianów kompozycji inspiracji szuka w afrykańskich maskach, staro iberyjskiej sztuce i w twórczości Paula Cézanne’a.
Rok później w świecie artystycznej bohemy następuje kolejny zwrot. Georges Braques otrzymuje odmowę z Salonu Jesiennego. Malarz wygląda na zszokowanego, w tej wystawie pokładał wiele nadziei. Nie wszyscy podzielają jego zdanie. Jeden z recenzentów: „Czyż mamy mówić o kubizmie? Kubizm to bzdurny wynalazek głupców, którzy chcieliby mieć w Picassie duchowego przewodnika”.
Więcej na temat kubizmu tutaj: https://www.touchofart.eu/blog/co-warto-wiedziec-o-kubizmie-w-malarstwie-cz-i/
Kubizm – nurt wielkich deformacji
Takie opinie pojawiają się w prasie coraz częściej. Również na ulicach Paryża słychać coraz więcej o twórcach ceniących podstawowe formy geometryczne, tj. kwadrat, prostokąt. Artyści uzupełniają je o kilka odcieni takich samych barw, pozbawiają prace perspektywy.
Zdeformowane postacie i przedmioty to kolejny wyznacznik kubizmu. Artyści stawiają na silne emocje, starają się zaskoczyć widza. Z czasem do swoich prac dodają piasek, opiłki drewna, fragmenty gazet. W ten sposób powstają zapadające w pamięci kolaże. Jedna z wizytówek nowej stylistyki.
Dyskusje na temat kubizmu
Poznają się przez przypadek. Picasso zauważa Braquesa, gdy ten usiłuje sprzedać jeden z obrazów. W końcu zaczynają się spotykać w wynajmowanej przez Pabla pracowni, gdzie od rana do wieczora podrzucają nowe pomysły, idee. Między dyskusjami, często kończącymi się awanturami, tworzą nowe obrazy.
Braques: „Czy gdybyśmy się nie spotkali z Picassem, kubizm byłby tym czym jest? Jestem przekonany, że nie. To spotkanie było szczególną okolicznością naszego życia”. Płaskie plamy barwne zastępują wyrazistymi bryłami. Tym samym zmieniają sposób patrzenia na klasyczne malarstwo.
Złota era kubizmu
Kolejne wernisaże sprawiają, że Picasso i Braques zyskują status gwiazd. Nie mogą odpędzić się od zamówień, pracują nieprzerwanie przez kilkanaście dni nad jednym dziełem. To ich nie jedyny problem. Miłośnicy współczesnej sztuki żądają, by artyści pojawili się na którejś z wystaw; ci pozostają jednak niewzruszeni.
Na domiar złego kubiści mają coraz większą konkurencję, naśladowcy potrafią wykonać dzieła taniej i szybciej. Z czasem Picasso zaczyna odcinać się od malarzy, którzy według niego nie mają pojęcia o obrazach wypełnionych sześcianami.
„Ojcowie” kubizmu
Paul Cézanne, Pablo Picasso i Georges Braques to nie jedyni artyści wykonujący intrygujące, bryłowate obrazy. Widoki z góry św. Wiktorii, liczne wizerunki kobiet, mężczyzn i dzieci oraz przypominające skały kompozycje dla wielu zwolenników współczesnej sztuki stają się genialnymi płótnami, dziełami nie do podrobienia. Wkrótce do ikon kubizmu dołączają też Fernand Leger, Francis Picabia czy Louis Marcoussis.
Picasso nie jest zadowolony; pytany o najważniejszych przedstawicieli kubizmu wymienia siebie i Braquesa. Innych malarzy nie uznaje. Z dumą powtarza za Cézannem, że „Sztuka przemawia jedynie do niezmiernie ograniczonej liczby ludzi”. Dodaje: „Niektórzy malarze przekształcają słońce w żółtą plamę, ale są inni, którzy dzięki swojej sztuce i inteligencji przekształcają żółtą plamę w słońce”. Dla wielu twórców te słowa staną się mottem, credo, bez którego nie potrafią pracować nad nowymi dziełami.
Mieczysław Burda w Touch of Art
Sztukę pełną pastelowych odcieni błękitu, oranżu i brązu uwielbia Mieczysław Burda. Artysta postrzega sztukę jako przygodę, której nie sposób przewidzieć. Ceni autentyczność, chętnie korzysta z własnych doświadczeń. Może dlatego uwielbia kubizm, nurt, który nigdy nie stracił na znaczeniu.
Waldemar Jarosz w galerii Touch of Art
Inaczej swoją sztukę postrzega Waldemar Jarosz. Artysta na stałe związany z Koszalinem, uwielbia cykle malarskie. Posługuje się różnymi technikami od pastelu poprzez olej, akryl i gwasz, jednak dużą wagę przywiązuje do kolaży.
Każda praca intryguje, artysta zestawia ze sobą intensywne kolory, płaskie plamy barwne, wyraźnie zaznaczone kontury i proste figury geometryczne, tj. koło. Więcej obrazów kubistów z galerii Touch of Art tutaj: https://www.touchofart.eu/Kubizm/kierunek/.
Rewolucja zwana kubizmem
Obrazy przypominające kolaże, złożone z różnych materiałów prace, nie wyglądające jak tradycyjna sztuka, podzieliły miłośników malarstwa. Z czasem Pabla Picassa i Georges’a Braquesa zaczęto nazywać artystami, dla których nie ma rzeczy niemożliwych. Zdeformowane, wyłaniające się z kwadratów, prostokątów i sześcianów postacie stały się znakiem rozpoznawczym stylistyki, która zrewolucjonizowała współczesną sztukę.