Istnieją w naszym malarstwie twórcy niezwykli, którzy z pomocą teoretycznie prostych środków, potrafią wzbudzać emocje oraz przekazywać rozmaite treści.
Taki właśnie jest Włodzimierz Pawlak – malarz, grafik i teoretyk sztuki, który nieustannie orbituje w stronę ważnych zagadnień artystycznych oraz politycznych, do których przedstawiania chętnie używa… bieli.
Inspiracje i źródła malarstwa
Włodzimierz Pawlak to artysta należący do zdecydowanej czołówki polskiego malarstwa współczesnego. Wywodzi się z warszawskiego środowiska artystycznego. Studiował na tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Rajmunda Ziemskiego.
Jeszcze w trakcie studiów założył grupę artystyczną „Gruppa”, w której oprócz niego znaleźli się tacy twórcy, jak Jarosław Modzelewski, Marek Sobczyk, Paweł Kowalski i Ryszard Woźniak. W centrum ich zainteresowań znalazły się kwestie związane z prozą życia w stanie wojennym, przedstawianej na płótnach w ostrych barwach, w stylu bliskim ówczesnym tendencjom neoekspresjonistycznym. Zdecydowane kolory Włodzimierz Pawlak od zawsze jednak łączył z niby niepozorną bielą.
Biel w twórczości Włodzimierza Pawlaka
Początki zainteresowania bielą sięgają czasów studiów, a już na pewno jego cyklu dyplomowego, czyli Prac zamalowanych, które artysta zamierzał demonstracyjne zamalować białą farbą podczas obrony. Później pomysł ten był kontynuowany, a artysta w jego ramach pokrywał białą farbą wcześniejsze kompozycje, uzyskując ciekawe efekty wizualne. Kompozycje przemawiały rozmaitością i nierównością odcieni oraz bogatą fakturą.
Biel dominuje w jego monumentalnym cyklu Dzienników, nad którymi malarz pracuje od 1989 roku aż do dnia dzisiejszego. W ich przypadku sedno kompozycji tkwi w napięciach między nie zawsze czystą bielą podłoża o nierównej fakturze a rwanym rytmem linii pionowych i poziomych namalowanych na nim.
Nie można również zapominać o wykorzystaniu bieli w obrazach przedstawiających temat polskiej flagi narodowej, jak choćby w pracy Polacy formują flagę narodową (2017), w której dochodzi do połączenia różnych wątków z dotychczasowej twórczości artysty.
Biel w przypadku dzieł Włodzimierza Pawlaka przykuwa uwagę, stanowi istotny element każdej kompozycji. Nigdy nie jest jednorodna i zawsze ma wiele twarzy.
Przez to idealnie sprawdza się w przypadku kompozycji symbolicznych, komentujących rzeczywistość artystyczną lub polityczną, które od zawsze stanowiły i wciąż stanowią trzon twórczości tego twórcy.
Jego biel mówi, oddziałuje fakturą i odcieniem, budząc emocje oraz wielość skojarzeń niekoniecznie tylko malarskich.