Zanim Picasso stał się jednym z twórców rewolucyjnego stylu, który na długie lata zapanował nad wyobraźnią kolejnych pokoleń malarzy i admiratorów sztuki, nawet zanim zaczął rodzić się kubizm, wybitny twórca zaprzyjaźnił się z odcieniem pastelowego różu.
Przez wielu z nas kolor ten nie jest zbyt przychylnie odbierany, kojarząc się głównie z pokojem zabaw małych dziewczynek. A jednak to przy jego pomocy Picasso wykreował serię prac, zarówno malarskich, jak i graficznych, które pod płaszczem pozornej sielanki, kryją w sobie opowieść o człowieku i jego samotności.
Okres różowy w twórczości Picassa
Wszystko zaczęło się od błękitu. Jeszcze do roku 1904 Pablo Picasso tworzył głównie w odcieniach zgaszonego błękitu i ciemnej, brudnej zieleni. Okres ten rozpoczął się wraz z samobójczą śmiercią jego rodaka i przyjaciela – poety Carlosa Casagemasa w 1901 roku. Malarz zaczął wówczas tworzyć nacechowane przejmującym smutkiem wizerunki postaci cierpiących i odizolowanych od świata, zapadających się w swoim własnym, nieukołysanym żalu.
W 1904 roku coś się zmieniło. Niektórzy badacze wiążą to z pojawieniem się w życiu Picassa nowej modelki, muzy a w końcu i długoletniej kochanki Fernande Olivier, ciemnowłosej piękności, związanej z artystycznym kręgiem wokół Guillaume’a Apollinaire’a.
Jedno jest pewne – paleta barw Picassa uległa wówczas zasadniczej przemianie i skupiła się na pastelowych, rozbielonych odcieniach różu.
Zmianie uległa również tematyka prac. Wyobraźnią Picassa zawładnęli w tym czasie akrobaci, arlekini i nietuzinkowi przedstawiciele cyrku. W Paryżu funkcjonował wówczas powszechnie znany Cyrk Medrano, wcześniej znany jako Cyrk Fernando, który zainspirował niejednego artystę wcześniejszego pokolenia, choćby Renoira, Degasa czy Lautreca.
Picasso nie szukał jednak sposobu na przedstawienie zabawy i cyrkowego gwaru. W jego obrazach i powstających w tym czasie również grafikach widać ludzi, ustawionych często w większych grupach, nawet w formie rodzinnych portretów. Każdy z bohaterów pogrążony jest jednak w swoim własnym, samotnym świecie. Nie ma interakcji, jest tylko przedstawienie ludzi, często spychanych na margines społeczeństwa, choć regularnie dostarczali rozrywki całemu Paryżowi.
W obrazach Picassa pozornie widać świat widziany przez różowe okulary. Artysta zastanawia się nad sytuacją społeczną cyrkowców, a przy tym również sięga głębiej i dotyka samotności każdego człowieka, która ukrywa się gdzieś w zakamarkach ducha. A wszystko ubiera przekornie w jasne, pastelowe barwy.
To niezmiernie ciekawy okres w twórczości Pablo Picasso, łączący elementy realizmu z tematyką społeczną, z dodatkiem studium psychologicznego i sporą dawką symboliki. To ewidentnie zupełnie inna opowieść niż przychodzące po nim Panny z Awinionu, do których również inspiracją była piękna Fernanda.